Mulat Sarira
Olih: Putu Ardana Bukian
![]() |
Sumber Gagambaran; id.pinterest.com |
Munyin gerantang gelinting uli spéaker HP-né Nyoman Surya. Sambilanga nampadin padang di tengah tegalané ipun mirengang suaran gong gerantangan. Milu suir-suir nuutin munyin gending gamelan gerantangé. Kedis becicané ngelincak di duur carang punyan kayu jatiné. Munyiné ngrocé gacor. Nyoman Surya nolih menék. Laut negak nyedégdég di betén bongkol punyan kayu jatiné.
“Péh… ngedah munyin becicané…” kéto di
kenehné sambilanga meliat menék nyingakin becicané ngecikcak.
Ilih-ilih sambilanga negak, laut iseng nyemak
HP ané kaselet di kantong celanané. Laut ipun mamaca, nolih-nolih isin HP-né.
Saget mamunyi HP-né sawiréh ada pabesen macelep di WhatsApp-né Nyoman Surya.
“Man… dija né? Ngujang? Ngidih tulung nah…
ada bekel? Bang ja tiang malu nyilih, anggo aba pianak tiangé masuntik. Pianak
tiangé gelem, bekel telah tiangé telah, Nyoman ada pis? Dadi tiang nyilih? Suksma.”
Kéto pabesen sané macelep di WhatsApp-né
Nyoman Surya. Nyoman Surya mula nak sing dadi ati. Sing ja ulian ulian matimpal
dogén ipun jemet, diastun ja sing kenal asal ba nak nagih ngidih tulung pasti
tulunginé. Yadiapin suba pang liu kabelog-belog anak. Ada anak ngoraang nyilih
pipis ngoraang kéweh, diseubané baanga nyilih, nguliang sing suba pati nyak.
Kéwala Nyoman Surya tuah masukserah ring Ida Hyang Widhi. Yén kéto anaké demen
melog-melog sing ja lakar masari rejékina. Kéto dogén anggoné ngalimurang
kenehné.
Né téh.. jani, anaké nagih nyilih pipis
sing ja lén, timpalné anaké ajaka magaé ring Pariwisata. Patuh-patuh dadi guidé
ngaba tamu Arab. Timpal anaké sanget gati taén nulungin Nyoman Surya. Yén sing
ada timpalné ténénan, taén suba Nyoman Surya sing makan ditu di gumi Badungé.
Inget ipidan dugasné mara-mara nawang
magaé dadi dagang acung di pantai Kuta, sai suba Man Surya makenta. Dagang acung
ajak liu makejang saling pagarangin tongos lan magarang tamu apang meli. Sinah
suba ada hukum rimba ditu. Nyén anaké kuat, gedé to suba anaké menang. Man Surya
pungkulan cenik, berig, tumbén nawang magaé, sing bané lakar milu magarang kakéto.
Paek bedik ba dengkika tekén anaké malunan ngelah tongos magaé ditu. Taén Man
Surya ngeling di betén punyan ketapangé ulian sing maan medagang tur basangné
seduk pesan. Dugas ento teka Mang Sugi timpal patuh pedagang acung maekin.
“Man, kenapa ngeling? Ci dini sing dadi
ngeling. Yén ci ngeling dini lakar terus majekjek ci dini. Mai barengin ditu
ngalih tamu. Paekin dogén.. nyak beliné nyak sing. Mai..”
Mang Sugi ngedeng limané Man Surya. Man
Surya jangkeh basangné sing ngidang bangun ulian seduk. Sing ngidang majujuk.
“Bli tiang sakit basangé.. seduk bli.” Man
Surya ngelantas ngeling sengi-sengi.
Mang Sugi laut nyemakang bungkusan uling
tasné. Mesunga nasi bungkus.
“Man né daar nasi bliné, da telahanga, bli
pang maan masi madaar.”
Mang Sugi ngenjuhang nasi bungkusné ka Man
Surya. Minab ulian sing juari, Man Surya makitukan. Sing nyak ngajeng nasiné
ané kabaang olih Mang Sugi. Mang Sugi ngerti tekén solahné Man Surya buka kakéto. Mang Sugi lantas negak di arepné Man
Surya. Nasi bungkusné kabukak. Mang Sugi laut ngajakin Man Surya ngajeng nasiné
bareng-bareng. Nagih sopina apang Man Surya nyak bareng ngajeng. Suryané ngentak-entak,
ajaka dadua iteh lantas ngajeng di betén ketapangé.
Satuané ento suba liwat selaé tiban. Suud
suba Man Surya lan Mang Sugi makebus di Pantai Kuta sawiréh gaginané suba lén.
Suba ada duang dasa tiban ajaké dadua magaé dadi guidé ngaba tamiu-tamiu uling
arab. Mula tulis gidang lan pejalan karma pada lén. Pada-pada magaé ngajak
tamiu sakéwala sarin pagaéné melénan. Man Surya melah pajalan sarin gaéné,
saget ngidang dadi kepercayaan tamu arab apanga ngurus travel ané ada di Bali
ulian Man Surya polos tur jujur magaé.
Ipidan satondén dadi guidé, Man Surya taén
dadi pegawé hotél tugasné di Front Office. Dugas ento, Man Surya nepuk koper ané
kecaganga di loby hotél. Ada suba awai apeteng koper totonan di loby tusing ada
anak nakonang. Lantas koper ento katangkidang di koker hotél olih Man Surya.
Mang Sugi nawang unduk koper to tawanga misi pipis liu. Mang Sugi nagih ngedum
jak dadua pipis totonan. Yén unduk kakéto, Man Surya sinah suba sing lakar nyak. Takut yén nganggo pis sing gelah lakar
kena karma jelék. Cara pis mamaling. Ngelah papineh buka kéto, Mang Sugi sing
terima. Kadéna Man Surya munafik, sing demen jak pis, sok suci. Aah.. apa ja
oranga. Man surya cutet sing nyak ngedum pis to yén saja koper ento misi pipis.
Ento sané ngaranayang, Mang Sugi ngejoh tekén Man Surya.
Buin maniné sagét ada tamu arab nakonang
koper ento. Cecirén koper ané takonanga persis cara koperné tangkidanga jak Man
Surya. Suba yakin koperé totonan gelah tamiuné ento, koper ento laut
kaserahang. Disubané kaserahang, tamiuné ento ngeling sigsigan.. nyumbah tekén
Man Surya. Sawiréh tamiuné marasa mautang urip jak Man Surya. Koperé ento misi
sekancan surat-surat sané maharga tinggi, emas batangan, lan pipis 20000 US
dolar. Sesukat dinané ento, Man Surya lantas kaserahin tugas apanga ngurus
travelné ané ada di Bali.
Disubané dadi manajer travel, sayan-sayan
ngaluungan idupné Man Surya. Liu ngelah sopir guidé, liu ngelah mobil.
Ngeliunang kasugihané lan ngaluungan idupné sing ngaranaang Man Surya dadi
nyapa kadi aku. Malah ngaliunang nulungin anak, maang sopir-sopirné bekel
lebian nyaning nuju rarainan utawi hari raya. Dadiné demen makejang sopirné
magaé. Mang Sugi laut kaajakin magaé di travelné Man Surya tatujoné apanga
ngidang males budi tekén Mang Sugi.
Sakéwala, Mang Sugi sing nyak magaé ditu minab nu gedeg ulian masah koperé
ento.
Nah.. di cara jani, gumi sedeng gejorang
gerubug gumi ulian virus corona, gaginan di pariwisata sinah ngoyong sing ada
nak bani magaa. Travel-travel uli luar negeri katutup. Sing ada tamiu ané bani
melali. Hotél-hotél makejang tutup. Tongos ané biasané ramé misi tamiu utawi wisatawan
dadi sepi, suung. Kuta, Nusa Dua, Sanur, Ubud ané biasané macet ulian bek
tamiuné melali, jani jalanné suung aluh majalan. Kadirasa, ngigel di tengah
rurung bani, ulian langah-langah anaké mentas.
Gumi Baliné cara nyepi sabilang wai. Liu
anaké magaé di Badung, Dénpasar, Ubud magaé pariwisata balik mulih ka désa.
Ulian tamiu sing ada. Gagaén lénan masi makejang nguwangin pagawé. Liu suba
anaké kéné yusan jelék ulian gering gerubug corona ténénan. Kéto masi Man
Surya, diastun suba dadi Manajer Travel, ulian tamiu sepi, Man Surya mulih ka
désa. Agetné di désa ada abian abedik ané beliné dugasné nu sedeng liu tamiuné.
Abiané banga bapa lan méméné di désa apang ada pulaina jagung, tabia krinyi,
tabia bun, kacang tanah, dikalané musim ujan. Lénan tekén ento, abiané pulaina
masi jati solomon ada liuné 200 puun. Makejang suba tegeh-tegeh. Abesik jatiné
maaji 6 - 10 juta. Yén ento adep akuda suba pipisné ento? Kéwala jani.. gumi
gebug corona, anak mabelanja sing ada kéweh maadepan. Sing suba ada anak lakar
meli barang ané lénan. Mekejang meli anggo nyambung idup sediné-diné ulian sing
bani magaa ulian virus né nu ganas gati ngelalah di guminé.
Né suba anaké rasaanga tekén Mang Sugi
jani. Sinah suba kéweh jani karasayang. Kanti kedeh lakar nyilih pipis di Man
Suryané. Pis anggona meriksaang pinanakné suba sing ngelah. Mula dugas kondén
cara jani, Mang Sugi idupné méwah. Tiap bulan maan dogén melali ngajak pianak
kurnané ka luar Bali. Yén makan kapah jumah lebian ba mafoto di réstoran dogén.
Kéwala anaké kéto-kéto sing suba bani tombaanga tekén Man Surya. Tuah matimpal
sing suba runguanga, nyama tugelané sing bani nombangin. Kéwala diastun
matimpal, rasa manyama Man Surya tekén Mang Sugi mula tebel. Rasa demen yén
Mang Sugi nyan morahan ngidih tulungan tekén Man Surya.
“Nah Bli.. Tiang ada bekel, kuda bli lakar
nganggon. Tiang transfer manten nggih?”
Kéto balesan pabesen WhatsApp Man Suraya
tekén Mang Sugi. Makelo Mang Sugi sing nyautin pabesen Man Surya. Ulian sing
sabar, Man Surya lantas nélpun Mang Sugi. Télpuné mekelo munyi dering sakéwala
sing ada nak masaut. Sing makelo mapineh buin, Man Surya mukak aplikasi Banking-né
laut ngirim pipis ka rékeningné Mang Sugi Rp 5 juta. Apanga ada anggona bekel
tur ngubadang pianakné. Mara suud ngirim pipis saget ada buin pabesen di
WhatsApp-né.
“Suksma Man, Nyoman matresna tekén bli.
Mogi bli ngidaang males tresnan Nyomané. Bli jani di rumah sakit. Mara
meréksaang pinak bliné. Dokter ngoraang panak bliné positif covid, bli masi
kéné, kurnan bliné masi kéné. Bli ngidih doa Man, mogi ngidang matepuk disaget
nyan bli seger. Suksma Man.”
Mekesyab Man Surya maca pabesen kakéto.
Lantas ngénggalang ya nélpun. Sing suba ngidaang masuk télpuné. Tuah munyi
operator dogén ngoraang télpun di luar jangkauan lan salah sambung. Man Surya
ngansan engsek di bongkol kayu jatiné. Munyin becicané sing jangih kadingeh,
anginé sing tis rasayang. Kenehné bimbang, bingung ulian sing ngidang lakar ngerungu
Mang Sugi ulian gelemné sing dadi dengokin.
“Ratu Betara, dumogi gering puniki gelis ical, lebur saking jagaté. Damuh-damuh batara sané keni gering gerubug puniki mangda gelis kénak. Timpal tiang Bli Sugi lan kulawargané mangda gelis kénak. Astungkara.. Hyang Widhi..”
No comments