Ujan Bulan Januari
Olih:
IDK Raka Kusuma
![]() |
Gagambaran Manik Sudra |
Tresnané,
ané suba liwat ngranaang tiang bengong nlektekang ujan bulan Januari warsané
jani. Nlektekang sing makijepan. Tresnané ané suba liwat ngranaang tiang nyemak
pajeng, ngebatang laut pesu ka diwangan. Teked diwangan majalan beneng kauh.
Teked di tanggun rurugé badauh, majalan ngelodang. Teked di tanggun rurungé
badelod nganginang buin dasa tindakan laut majalan beneng kelod.
Tresnané
ané suba liwat ngranaang tiang majalan sing marasa ngrawatang: di rurungé ené
majalan mapajengan ajak Putu Juliartini. Lima kenawané tekek ngisi lengen kébot
tiangé. Bulan Januari dugasé ento. Telung tiban suba ngulat benang tresna dadi
sulaman. Sulaman misi gambaran: tiang ajak Putu Juliartini mabesikan dadi somah
di umahé ané sadarana di subané tiang ngelah pangupa jiwa tetep. Umah saderana
setata kedas. Natahné misi plawa lan pala sari.
“Ujané
bales pesan,” Putu Juliartini ngraos.
“Ujané
bales ténénan,” tiang nyautin, “melah anggon tatuladan. Sinalih tunggil
tatuladan idup bareng.”
“Sing
ngerti tiang.”
“Ujané
mabriok uli langité sing saling pamaluin. Ujané mabriok sibarengan.”
“Suba
kéto?”
“Ento
makrana keneh paturu ujané mabesikan.”
“O,
kéto?”
“Patut.
Jani beli matakon kapining Luh.”
“Nakonang
apa?”
“Nyén
patut nganggon tatuladan ujané ténénan.”
Putu
Juliartini sing mesuang pasaut.
Mirib
makaplegan, wiréh tan maa tiang mesuang patakon kéto.
“Nyén
nah? Putu Juliartini masaut, sakéwala masaut aji patakon.
“Putu
sing nawang?”
“Yén
nawang matakon ya tiang?”
“Iraga.”
“Iraga?”
“Patut.
Beli ajak ragan Putuné.”
“Dadi
kéto?”
“Ujané
nyidaang mesikang keneh. Patutné, iraga nyidaang mesikang keneh, rikaenjekan
nyalanang lan nyalanin tresna buka jani.”
Putu
Juliartini mendep. Lima kenawané sayan tekek ngisi lengen kébot tiangé. Liang,
bagia tiang kala ento. Baan linage, baan bagiané, ujané ané nepén pajengé
rasaang tiang tan péndah gendingan. Gendingan ané gendingang anak luh miwah
anak muani. Gendingan ané mamurda Tresna Bulan Januari. Kéné yén lingsané
tulisang: tresna bulan Januari, tresna suci, ngranaang bayuné tegteg,
ngranaang, ngranaang kenehé degdeg. Patut pikukuhin, patut pikukuhin. Pikukuhin
aidupan, saenu awake misi angkihan. Tresna bulan Januari, ngrasaang marasa
ngelah awak ning suci. Melahang apang sing ada maling, apang alih sing paling.
Wiréh
ujané bales, rurungé ané pirig tiang ajak Putu Juliartini sepi jampi. Sing ada
anak mentas. Sing ada sepéda motor liwat. Kala ento, rurungé, rasaang tiang
buka karpét membat. Pangantén anyar ngajak kurenan majalan nyujur tongos
mapésta.
Sarwi
majalan, di keneh tiang ngamadakang apang ujané sayan malesang. Apang ujané
tusing ending. Ané pinih madakang tiang, anginé sing baret ngampehang gulemé.
Matan ainé sing ngentér ngranaang gulemé punah tur ngranaang ujané suud mabriok
uli langité.
Ujané
nu bales. Limané Putu Juliartini ané kenawan nu tekek ngisi liman tiangé ané
kenébot. Teked di duur jembatan Tukad Janggané Putu Juliartini ngorahin tiang
marérén. Tur ngajakin tiang majujuk di duur trotoaré marap kaja.
Blaburé
suluk gati. Koosan munyinné ngasorang munyin ujané di duur pajengé. Kulekan
yéhé nerjak sakancan ané mialangin. Warnan yéhé coklat puek, nyiriang ujané di
dulu bales tan sipi.
“Manut
tetampén bline, apa pikenoh gentuhé ténénan?”
Sing
ngadén takonina kéto, tiang sing mresidaang prajani nyautin. Ada limang menit
tiang mendep ngenehang pasaut ané lakar anggon nimbalin. Dugas suba marasa sida
nimbalin pasaut pesuang tiang.
“Pikenohné
pinaka bancana ané nepén sakancan ané ada di kauripané.”
“Nepén
tresnan iragané masi?”
“Miribang
té.”
“Sangkal
pasaut beliné sing pasaut pasti?”
“Beli
nyeh bancanané nepén tresnan iragané.”
Nadaksara
ujané ending. Keneh tiangé lakar nelatarang ané makada tiang nyeh. Sakéwala
buung. Ané ngranaang, Putu Juliartini ngajakin tiang ka warung Sekar Bali.
Warung tongos tiangé pangawit kacunduk ajak Putu Juliartini. Warung ané
ngranaang tresnané sayan kembang. Warung ané ngranaang tresnané sayan kembang.
Warung ané dadi tongos kacunduk salanturnyané yéning pada dot katemu.
Abedik
tiang sing ngadén, sambil madaar, Putu Juliartini ngorahang buin mani ka
Yogyakarta. Ngorahang ngatehang reramané nelokin mindon bapané ané suba makelo
jenek ditu. Dugasé ento, jelék-jelék keneh tiangé. Dugasé ento tiang ngrasaang
tresnané tepén bancana. Sakéwala, rasané ento, sasidan-sidan engkebang tiang
aji sebeng binger maimbuh paliat égar lan kenyem manis.
“Dadi
tiang ngatehang reraman tiangé ka Yogyakarta?”
Patakoné
Putu Juliartini ento ngranaang tiang maslengagan. Kala ento, abedik tiang sing
ngadén patakon kéto tibakanga tekén déwék tiangé. Kala ento, di keneh tiangé
makulekan raos, “Yén dadi idih, da Putu kema.” Sakéwala ané pesu:
“Yén
Putu sing ngatehang, sing nyanan kasasar reraman Putuné ditu? Aa yén mindon
reraman Putuné maan galah mapagin di bandara. Yén sing?”
“To
suba ané nyehin tiang. Sakéwala …”
“Sakéwala
kénkén?”
“Sing
luung kenehé luas ka Yogyakarta.”
“Sing
luung kénkén?”
“Sing
sida tiang ngorahang tekén beli.”
“Putu
sengsaya tekén tresnan beliné?”
“Sing.”
Sing
buka ané suba-suba. Dugasé ento tiang sing bani nyesed apa ané ngranaang sing
luung kenehné. Dugas ento, nadaksara nyeh makleteg di keneh tiangé. Nyeh Putu
Juliartini gedeg. Tiang nawang, yén Putu Juliartini gedeg, yén sing nengkik
pastika ngambros. Tiang nawang, yén Putu Juliartini nengkik utawi ngambros sing
milihin tongos. Yén di warungé ené kakéto, leké sing sida nyambat.
Ané
takonang tiang, tuah, “Buin mani kali apa Putu ka Yogyakarta?”
“Sanjan.”
“Nganggon
apa kema?”
“Makapal
terbangan.”
“Suba
meli tikét?”
“Bapan
tiangé ngorahang suba belianga dibi semengné.”
“Suba
ngorahang tekén kepala perusahaan tongos Putuné magaé?”
“Tengainé
dibi dugasé tiang ngorahang, kepala perusahaané ngaku suba anwang. Bapan tiangé
ané ngorahin.”
“Makénkén
kepala perusahaané tongos Putuné magaé ajak bapan Putuné?”
“Matimpal
leket.”
Keneh
tiangé sayan sing luung. Sakéwala sasidan-sidan tiang nales. Sasidan-sidan masi
tiang ngutsahayang apang sebengé sing kecud.
Dugasé
nampi surat uli Yogyakarta. dugasé nawang ané ngirim surat Putu Juliartini.
Bagia pesan atiné. Tiang mastikaang, isin suratné, Putu Juliartini dot
kacunduk. Sakéwala ané pastikaang ting pelih. Isin suraté ngrorahang Putu
Juliartini kajangkepang ajak pianak mindon bapané. Isin suraté ngorahang masi,
Putu Juliartini sing nyidaang mamindah. Ané ngranaang, di Yogyakarta Putu
Juliartini mara nawang kuluwarga bapané ngelah utang budi. Lénan tekén ento,
Putu Juliartini mara nawang kumpinné ngelah semaya ajak pekak misan bapané,
lakar nyangkepang yén ngelah kumpi luh lan muani. Ada buin ané makada Putu
Juliartini sing bani mamindah; bapané sakit jantung koroner.
Sakéwala
mara atiban kajangkepang, Putu Juliartini ngirim surat buin. Di suraté ento,
Putu Juliartini ngorahang kurenané ané dadi manajer hotel mati suud nginem
kopi. Ané nyetik sekretarisné, ané dadi ameng-amengné.
Kapin
ujan sayan bales, tiang nu majalan. Anginé baret, sing runguang tiang. Tatit
ngudatdit di langité maimbuh kerug gadablér sing runguang tiang masi. Tiang
majalan, majalan lan majalan.
Napkala
batis tiangé ngenjek rurung panepi kauh jembatan Tukad Jangané tepukin tiang
anak majujuk marep kaja di duur trotoaré. Belus lépég ujanan. Uli baju ané
anggona, kena baan nyirinin, ento Putu Juliartini. Nurdar nadaksara tangkah
tiangé. Sing marasa, gancang tiang matindakan nyujur tongosné majujuk. (*)
No comments