Tutur IN AN ANG; Malajah Basa Bali rikala Makekawian saking Djelantik Santha—Pabligbagan Mengenang Djelantik Santha

Gita Purnama, Made Sugianto, miwah Oka Rusmini, rikala pabligbagan mengenang Djelantik Santha, Redite (19/11)

“Tiang kenal sareng IGG Djelantik Santha warsa 2009, lan tiang kantos mangkin marasa iwang pisan sangkaning tiang ngenikain dané nyantosang tiang ring arep jeron danéné rikala tiang rauh merika. Tiang nénten uning yéning dané nénten mersidayang mamargi,” ucap Madé Sugianto rikala acara mengenang pangawi sastra Bali modéren IGG Djelantik Santha ring Taman Baca Kesiman rahina Redité (19/11).

Rikala punika, sane kajudi dados narawakia inggih punika Madé Sugianto, miwah Oka Rusmini, lan pinaka moderator Gita Purnama. Acara sané karauhin olih pangawi sastra Bali miwah Indonésia punika mamargi antar lan akéh pabligbagan sané ngawinang nénten karasa galahé sampun telas.

Madé Sugianto, pinaka narawakia kapertama nguningayang yéning dané sering pisan ‘komunikasi’ sareng Djelantik Santha léwat HP.

“Dané nguningayang seneng pisan yéning wénten sawitra sané jagi kaajak mabligbagan. Nika pinaka tamba manut dané,” Madé Sugianto ngawewehin.

Wengi, sadurungé nyujur genah sunia, manut Sugianto, Djelantik Santha naanin nélpun déwékné. Sakéwanten, ipun nénten ngedusin indiké punika. Bénjangné semeng katélpun balik, lan rikala punika kulawargané nganikaang yéning Djelantik Santha sampun nénten kari. Lianan ring punika, Djelantik Santha taler matitip pesen majeng ring kulawargané sumangdané nguningayang indik ipuné punika majeng ring Madé Sugianto.

Sugianto kantun inget daweg Djelantik Santha sané dados editor cakepannyané. Ipun akéh malajah indik tata basa Bali sareng dané. Sakéwanten akéh pangawi anom sané nénten urati ring kawagedan Djelantik Santha rikala nganggén tata basa punika. Akéhan sané wantah uning daging kakawiandané sakéwanten nénten resep ring tata basa sané kanggén. Anggén ngwales jasa, ipun pacang ngamedalang kakawian duén Djelantik Santha manados cakepan.

Madé Sujaya, kritikus miwah pangremba Balisaja, ngawewehin napi sané sampun kawedarang olih Madé Sugianto. Wénten tetiga kekuatan kakawian duwén Djelantik Santha manut Sujaya, inggih punika linguistik utawi basa, tématik sané konsitén indik pawiwahan, miwah struktur.

Oka Rusmini, narawakia kaping kalih, ngicén akéh pawarah-warah majeng ring para pangawi sastra Baliné utamniné sané kantun anom. Dané nguningayang, yén sujatiné akéh idé sané prasida kaambil saking kakawian-kakawian tradisional tur kaolah manados kria sastra modéren.

“Mangkin tiang nyingakin, kakawian sastra Bali modéren puniki akéhan nganggén téma tresna. Yadiastun wénten sané ngambil téma lianan, nanging wau ring permukaan kémanten, durung bani berékspérimén,” baos dané. Dané taler ngawewehin, yéning pangawi nénten mersidayang nglaksanayang éksperimén, pinih becik dados pengwacén dumun. Akéh ngwacén cakepan, risampuné punika wau makekawian.

Lianan ring pabligbagan, wénten taler paméran buku sastra Bali modéren, lan séni instalasi saking Purwita Sukahet. Pinaka panguntat acara, inggih punika aprésiasi kakawian Djelantik Santha saking Pandé Jati, Alit Juliartha, Madé Sugianto, Supartika, miwah Darma Putra sané ngwacén puisi, gaguritan, miwah satua cutet kakawian Djelantik Santha. (SSB/Sup)