Basa Bali

Olih: IDG Trinandita

Sumber Gagambaran: e-bali.net

Basa Bali tuah basa nak Bali. Lekad di Bali sinah basa Bali sané anggon sawai-wai. Yéning basa Bali kaengsapang utawi nénten anggo ritatkala mabasa utawi ngaraos sawai-wai sinah basa Bali sayan rered pekantenannyané.      

Basa Bali pinaka basa daérah Bali sinah sampun dados pelajahan wajib ring sekolah. Punika wantah becik pinaka serana ngajegang basa Bali duwéné. Sakéwala yéning tlektekang sakadi aab jagaté mangkin malarapan antuk pangamatan ring pergaulan utawi pasuwitran alit-alité sakadi mangkin sinah sampun wénten sané nénten urati utawi nénten rungu ring kawéntenan basa Bali punika.

Niki macihna arang pisan alit-alit duwéné sané magenah ring perkotaan jagi nganggén basa Bali punika dados basa pergaulan sawai-wai. Punika taler yéning sampun wénten orti Bali ring TV miwah radio akéhan alit-alité sakadi punika nénten ngerti napi suksman orti sané kapireng punika.

Niki sampun pikobet sané karasayang ring aab jagaté sakadi mangkin. Punika taler arang pisan alit-alité mangkin jagi oneng utawi seneng ring sesolahan seni budaya sané nganggén basa Bali. Ipun nénten ngerti napi sané kabaosang ring sakancan kesenian Bali sané wénten mangkin. Ipun ngerti kidik pisan akéhan ipun bingung ten resep yéning mirengan tur nonton drama gong, wayang kulit, arja, calonarang, bondrés, séndratari utawi kesenian tiosan sané nggén basa Bali. Pikobet puniki boya ja isapan jempol kémanten utamanipun alit-alit sané magenah ring kota.

Yéning sané magenah ring désa kari resep yadiastun akidik. Minab niki sané patut dados uratian iraga sareng sami sané polih tugas ngrajegang tur ngalestariang basa Bali pinaka dasar utawi roh seni budaya lan adat Bali. Yéning tlektekang anggé pretiwimba ring sosial média baosang kari arang pisan alit-alit duwéné jagi pacang ngwacén napi malih jagi nulis utawi nyurat satua, puisi, satua modérn utawi sané tiosan. Puniki dados ciri sané nénten dados boyanin dados gambaran indiké sané kawedar ring ajeng.

Niki sampun sané patut polih uratian iraga sareng sami. Yéning nénten prasida ngrereh pamargi ring pikobet sané kawedar ring ajeng sinah basa Bali sané luhur puniki sayan-sayan nénten wénten penerusnyané. Niki sané banget merluang uratian olih pemerintah utawi krama masyarakat Bali.

Dumogi napi sané kawedar puniki presida dados dasar pemargi sané becik tur presida ngrereh pamargi sané presida pacang ngawi ajeg basa Bali punika nénten ja wantah dados orti kémanten. Tur prasida ajeg tur lestari basa Bali punika pinaka dasar ngawerdiang seni lan budaya Bali sané dados roh lan jiwa seni budaya adat tradisi ring jagat Bali puniki.

Buda, 14 Juni 2017

I Déwa Gedé Trinandita
wantah guru ring SMPN 2 Banjarangkan. Dané ngajahin mata pelajaran matematika. Seneng nyurat saking SMA sané kaanggén ring mading miwah koléksi pribadi.