Malajah Mapenganggé rikala Ka Pura
Olih:
I Putu Supartika
"Wanita Pembawa Sesaji" Gagambaran Alimin |
Idadané pasti sampun naanin ngwacén
gatra indik pararem ring Désa Gélgél Klungkung ngenénin indik tata busana
rikala tangkil ka pura. Yéning durung naanin ngwacén, ten wénten jelekné yéning
idadané ngruruh gatrané punika lantas wacén. Krana gatrané punika mabuat pisan
ring i raga sareng sami sameton Hindu ring Bali ring kahanané mangkin. Idadané
minab prasida ngwacén gatrané punika malih ring média sosial utawi ring internét.
Irika sampun makacakan, tinggal pilih sané cén kademenin utawi wacén samian sumangdané
polih gatra sané pinih akurat.
Dados warga Bali sané magama Hindu,
sampun sepatutné i raga nyalanang dresta swadarma manut ring napi sané sampun
kacumawisang lan kaanggep becik olih wargané sareng sami. Silih sinunggilné wantah
tangkil ka pura rikala wénten odalan utawi rerahinan madasar keneh ning suci
nirmala lan pepolosan déwék i raga sané nénten belog ajum. Krana ring pura
wantah genah i raga “kacunduk” sareng Sang Hyang Suwung utawi Sang Hyang Wenang
utawi Sang Hyang Widhi.
Nanging, mangkin ring pura boya ja
genah jagi ngaturang bakti nunas keslametan lan kerahayuan kémanten. Pura
mangkin dados genah “multifungsi”. Sané tangkil ka pura nénten ja pacang
ngaturang bakti kémanten, nanging maduwé akéh tetujon. Wénten sané maduwé
tetujon matemu sareng sawitra utawi kanténané, wénten sané maduwé tetujon
“ngegosip”, wénten sané maduwé tetujon majudi (kocokan utawi bola adil ring
jaba purané sadurung pabaktiané kakawitin), wénten sané pamér kasugihan, lan
wénten taler sané maduwé papineh mangda dados “perhatian” anak lianan. Tetujon mangda
dados “perhatian” saking pemedeké lianan mangkin sedeng “ngetrén” ring
masyarakat. Akéh anaké sané tangkil ka pura maawak dadua. Maawak dadua iriki
boya ja maarti mobot, nanging maduwé awak kakalih. Kaping siki ipun dados jatma
sané nyalanang swadarmané pinaka manusa sané magama, inggih punika agama Hindu.
Kaping kalih ipun taler maduwé tetujon sampingan inggih punika dados modél.
Dados modél punika nénten wénten
jelekné yéning i raga mersidayang ngambekang déwék, pateh sakadi pakaryan sané
lianan. Buktiné mangkin, akéh muda-mudi sané dados modél, saking modél
“catwalk”, modél foto, kantos modél iklan. Punika modél sané becik. Sakéwanten
ring Bali wénten modél lianan, inggih punika modél rikala tangkil ka pura.
Modél ka pura? Ring pura wénten “catwalk”? Sapunapi ja i raga makelid ngorahang
nénten uning indiké punika, sakéwanten punika wantah kasujatiané.
Sabilang wénten odalan ring pura,
akéh wargané sané tangkil, lan irika taler i raga pacang manggihin modél-modél
sané “éksis” ring pura. Nganggén kamben sané tegeh, kantos tegehan tekén entud,
punika taler nganggén kebaya malengen bawak sakadi nganggén baju kaos, maimbuh
papayasan lianan sané lebihan. Indiké punika ngawinang perdebatan lan akéh sané
nganggep indiké punika singsal, lan mabinayan sareng timpal tiangé sané ngorahang
demen nyingakin indiké punika rikala sareng tiang tangkil ka pura. Minab indiké
puniki pateh sakadi hukum 3 Newton ring fisika, yéning wénten aksi, pastika
wénten réaksi.
Makamben tegeh, makebaya lengen
bawak, mapayas lebihan, punika sah-sah kémanten krana jinah sané kaanggén numbas
wantah jinah gelahné boya ja jinah tiangé. Sakéwanten genahné mapenganggé
sakadi punika taler patut kauningin, minab rikala kundangan panganggéné punika
anggén. Nanging yéning anggén ka pura, manut ring tata busana ka pura,
mapenganggé sakadi punika jelas-jelas singsal. Lan i raga sareng sami minab
sampun uning nika singsal, sakéwanten wénten sané nyaru-nyaru nénten uning krana
kenehé nuutin jaman bes kalebihan. Yén indayang tiang, minab kantun malajah
mapenganggé rikala ka pura. Ngrereh sané cocok. Nyocok-nyocokang yadiastun
sujatiné nénten ja cocok.
Antuk punika, pararem ring Désa
Gélgél ngenénin indik panganggé rikala ka pura patut katulad olih désa-désa
lianan. Nika becik, lan luungan nulad sané becik ketimbang nulad sané iwang. Sumangdané
jakti-jakti wargané tangkil ka pura jagi ngaturang bakti, nunas ica ring Sang
Hyang Suwung, lan nénten maduwé tetujon lianan. Nénten ja indik penganggé kémanten,
indik judi lan “ngegosip” ring pura taler patut kapikayunin.
Singaraja, 15 Fébruari 2016
No comments